Zdania w tej kwestii są różne. Zaraz po Bożym Narodzeniu ? Po Nowym Roku ? Czy święcie Trzech Króli ? Ważne, że już się zaczął ! Bezdyskusyjne jest to, że kończy się on w Środę Popielcową !
Przed chrześcijaństwem nasi przodkowie bawili się hucznie, barwnie i krzykliwie w czasie Godów. Trwały ( licząc dzisiejszym kalendarzem ) od wigilii do Trzech Króli. Dzisiejszy karnawał przyszedł do nas wraz z chrześcijaństwem, choć nazwa jego „carne vale” jest jeszcze starorzymska i ma oznaczać „rozstanie z mięsem”. Rozumiano to jako aluzję do wielkopostnych rygorów. W Polsce długo nie używano tej nazwy, na okres zabawy, obżarstwa i hulanek stosowano nazwę „mięsopust”, jako dokładne tłumaczenie rzymskiego „carne vale”. Jednak nasz „mięsopust” określał tylko ostatnie dni karnawału. Jak zwał tak zwał. Ważne, że od wczesnego średniowiecza był to u nas okres kuligów, balów, uczt, swatano młodych, zaręczano się i oczywiście żeniono. Bogaci chodzili na bale, mniej bogaci na wieczory tańcujące, a motłoch na muzykę. Wiek XIX zdawałoby się powinien być mniej „zabawowy” od innych, bo niewola, bo rozbiory, bo powstania. Nic bardziej mylnego! Cała Polska, pod wszystkimi zaborami bawiła się „całą gębą”. XIX wiek był bodaj najbardziej „karnawałowym” czasem w dziejach naszego narodu. Pańsko-mieszczańscy Polacy, arystokracja, inteligencja na posadach czy kupcy, bawili się w teatrach, na salonach, w resursach, eleganckich knajpkach. Hulali na przeróżnych balach jak: filantropijne, kawalerskie, panieńskie, składkowe, proszone, choć trzeba przyznać współczesnym, że rozpoczynali je patriotyczną demonstracją. Wiele balów organizowano w szczytnych celach. Ileż to było różnych korowodów, niuansów, etykiet, girland kwiatów i świateł. Na każdym balu musiał być wodzirej i wielu z nich udało się związać pannę i kawalera węzłem małżeńskim po takim balu. Zdarzało się, że bale zostały zakłócone po klęskach i wstrząsach narodowych. Unikano wówczas partnerów w obcych uniformach. Panie przedkładały czerń nad inne kolory i chowały do komód świecącą biżuterię. Wówczas to polski karnawał hardział, był bardziej wyzywający, przepasany biało-czerwoną kokardą, ale ciągnął do białego mazura by uciec przed samym świtem podstawioną karetą.
Jan Chmielewski
