Wiceburmistrz: Działka przy Joselewicza nie była typowana przez IPN jako możliwe miejsce pochówku ofiar zbrodni komunistycznych

W ostatnim czasie, w związku z grobem, który niespodziewanie pojawił się przy ulicy Joselewicza, rozgorzała dyskusja na temat możliwego grzebania ofiar Urzędu Bezpieczeństwa w miejscu obecnego parkingu. Do sprawy odniósł się wiceburmistrz Łukasz Machałowski.

Podejrzenia jakoby pod ziemią, na terenie za Powiatowym Urzędem Pracy, miały znajdować się ludzkie szczątki, biorą się z faktu, że w czasie wojny w pobliskiej kamienicy przy Joselewicza mieściła się siedziba Gestapo, zaś po wojnie Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Wiadomo tymczasem, że te dopuszczały się wielu aktów bezprawia.

„W siedzibie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Przasnyszu więziono i maltretowano żołnierzy antykomunistycznego podziemia, członków ich rodzin, działaczy mikołajczykowskiego PSL oraz przygodnych ludzi, którzy narazili się czymś funkcjonariuszom. Teren wokół siedziby UB służył oprawcom do grzebania ciał zamordowanych Polaków. W budynku UB lub w garażu, znajdującym się po drugiej stronie ulicy, okazywano rodzinie i znajomym, celem stwierdzenia tożsamości, ciała zabitych żołnierzy” – mówił nam niedawno historyk dr Piotr Kaszubowski.

Do wątpliwości, zgłaszanych przez niektórych mieszkańców, jakoby ofiary miały być grzebane również w miejscu obecnego parkingu i na terenie przy rzece, postanowił odnieść się teraz wiceburmistrz Łukasz Machałowski. „Miasto Przasnysz jeszcze w poprzedniej kadencji na terenie „parkingu” przy ul. Joselewicza wykonało studzienki deszczowe (2012), a także uzyskało odpowiednie zezwolenia. W aktualnej kadencji opracowaliśmy nową dokumentację projektową i w dniu 13.08.2021 r. uzyskaliśmy zgodę na prowadzenie robót budowlanych od Mazowieckiego Konserwatora Zabytków (Decyzja Nr 291/21)” – informuje.

„W decyzji tej wskazano: Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze, który został już przebadany wykopaliskowo w 2011 r. na podstawie decyzji MWKZ nr 157/11 z dnia 25.08.2011 r. Zakres prac nie będzie miał wpływu na wartość poznawczą i zabytkową” – podaje wiceburmistrz. Przytacza również informację, która dotarła do urzędu z Instytutu Pamięci Narodowej.

„Ponadto z wiadomości e-mail z Instytutu Pamięci Narodowej z lipca 2022 r. wynika, że działka na której części powstał parking (realizowano inwestycję i prowadzono roboty budowlane) nie była typowana jako możliwe miejsce pochówku ofiar zbrodni komunistycznych” – dodaje.

„Upamiętniając Ofiary reżimu, samorząd umiejscowił w tym miejscu symboliczną tablicę na kamieniu. Inicjatorem tablicy był Cezary Pykała, Adam Gronostajski i Piotr Kaszubowski. Tekst konsultowano z Waldemarem Krzyżewskim, a także z IPN” – podsumowuje.

O możliwość ewentualnego grzebania ciał nad rzeką, zapytaliśmy Huberta Dębego, pracownika Muzeum Historycznego w Przasnyszu i prezesa Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej.

– Przed wojną była w tym miejscu synagoga, która została spalona w 1939 roku, przez hitlerowców. Przy synagodze nie było cmentarza i nie chowano tam ludzi. Jeśli chodzi o ofiary zamordowane przez pracowników Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, to zarówno przesłuchania, jak i ewentualne grzebanie ciał odbywało się na terenie posesji. Ważną kwestią jest to, że przez wiele lat miejsce było zapominane i dopiero obecne władze upamiętniły ofiary zamordowane przez komunistyczny reżim. Istnieje również hipoteza, że ofiary grzebano w lesie rostkowskim, ale są to jedynie przypuszczenia – stwierdza.

ren