Dr Andrzej Biały na Międzynarodowej Konferencji Naukowa dot. Polaków na Białorusi.

6 listopada 2020 roku odbyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Polacy na Białorusi od Powstania Styczniowego do XXI wieku. Rok 1920 na tle przełomów politycznych XX wieku”. Ze względu na sytuacje epidemiologiczną, jak również na stan stosunków polsko – białoruskich IV edycja konferencji została przeprowadzona online przez Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego. Wziął w niej udział przasnyszanin dr Andrzej Biały.

Oficjalne otwarcie konferencji nastąpiło o godzinie 10:00 czasu polskiego przez Dyrektora Jana Malickiego doktora Studium Europy Wschodniej UW oraz doktora Jarosława Książka Konsula Generalnego Rzeczpospolitej Polskiej w Grodnie.

Po przemówieniu prezesa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” dotyczącego odznaczeń Dariusza Bonisławskiego głos zabrała Andżelika Borys, przewodnicząca Związku Polaków Białorusi. Część oficjalną zakończył Konsul Generalny dr Jarosław Książek podkreślając znaczenie corocznych konferencji dla poznawania historii i rozwoju dobrosąsieckich stosunków między narodami polskim i białoruskim .

Konferencję podzielono na  5 zagadnień tematycznych :

1. Przejawy i rozwój życia narodowego na ziemiach litewsko – białoruskich .
2. Wojna 1920 roku na Białorusi – założenia polityczne i działania zbrojne .
3. Polityka narodowościowa w BSRS: od ,,rejonu polskiego’’ do ,,operacji ( anty)polskiej’’.
4. Życie codzienne na Białorusi w warunkach sowietyzacji po II wojnie światowej.
5. Dwie niepodległości : Polska i Białoruś po upadku ZARS.

Po każdej z części odbywała się 15 minutowa dyskusja. Po godzinie 15:00 nastąpiło jej podsumowanie przez  Dyrektora Jana Malickiego, Konsula Generalnego dr Jarosław Książka i głównego organizatora dr hab. Tadeusza Gawina. Na szczególną uwagę zasługuje wypowiedź Konsula Generalnego dotycząca kwestii „karty Polaka” (pytanie przasnyszanina  dr Andrzeja Białego). Chodziło o skargi i pytania Polaków skierowanych do Andrzeja Białego na spotkaniach z ludnością polską .

– Dlaczego brak znajomości języka polskiego spotykał się z odmową otrzymania karty Polaka mimo,  aktów posiadania szlachectwa , nadania ziemi za króla Jana Olbrachta lub Jana II Sobieskiego za walki pod Chocimiem ? Wiemy, że historia Polaków  jest różna, zachowanie polskości groziło zesłaniem na Sybir lub zaliczeniem do „wrogów narodu” – kara śmierci – pytał przasnyszanin.

Konsul Generalny stwierdził, że spotykał się z takimi przypadkami i oświadczył, że obowiązujące aktualnie przepisy ulegną w najbliższym czasie zmianie (choć jest to sprawa delikatna ).

red