Wojsko zabierze twój samochód? Burmistrz wydał 9 decyzji o przeznaczeniu pojazdów na rzecz obronności kraju.

Polskie wojsko ma chrapkę na prywatne samochody i może przejąć je w świetle prawa. Jak się okazuje, w 2019 r. takie przymusowe świadczenie dotyczyło dziewięciu pojazdów należących do mieszkańców lub przasnyskich przedsiębiorców, a wojsko odpowiada, że jest to spowodowane realizacją potrzeb w zakresie wymiany samochodów. Czy mieszkańcy Przasnysza mogą się obawiać, że armia nagle skonfiskuje ich pojazdy?

W 2019 roku burmistrz Przasnysza Łukasz Chrostowski wydał 9 decyzji dot. przeznaczenia w ramach świadczeń rzeczowych pojazdów na rzecz obronności kraju. Decyzje dotyczyły następujących pojazdów:

• Autobus Autosan H-9,
• Autobus Autosan H-10,
• Samochód MAN TGL,
• Samochód DAF XF 105,
• Przyczepa transportowa Wielton PC 16k,
• Samochód SSANGYONG REXTON,
• Samochód CHEVROLET CAPTIVA,
• Samochód NISSAN NAVARA,
• Samochód VOLVO XC 90.

Rzecz wydawałaby się nie do pojęcia. Armia zajmuje pojazdy przasnyszan! Gdzie zatem podziało się święte prawo własności? Jak się okazuje, wszystko odbywa się w świetle przepisów. W zastępstwie rzecznika prasowego 2. ORel odpowiedzi udzielił nam por. Arkadiusz Michalski: „Świadczenia rzeczowe na rzecz obronności kraju nie są czymś nowym, są wynikiem realizacji Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie świadczeń rzeczowych na rzecz obrony w czasie pokoju i są wynikiem potrzeb w zakresie wymiany samochodów, na które złożone były zapotrzebowania przed kilkoma laty” – odpisał przedstawiciel jednostki.

Czy mieszkańcy Przasnysza mogą się obawiać, że armia nagle skonfiskuje ich samochody?

Jak wynika z przepisów, świadczenia rzeczowe podlegają na oddaniu przez przedsiębiorców, osoby fizyczne, urzędy, instytucje państwowe i inne jednostki organizacyjne  nieruchomości oraz rzeczy ruchomych (pomieszczenia, tereny, środki transportowe, maszyny, narzędzia i inny sprzęt) do użytkowania m.in. przez jednostki wojskowe wykonujące zadania na potrzeby obrony państwa albo zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków.

Czas wykorzystywania przedmiotów świadczeń rzeczowych w czasie pokoju nie może przekraczać jednorazowo:

– 48 godzin w celu sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych;

– 24 godzin w związku z ćwiczeniami w obronie cywilnej lub ćwiczeniami praktycznymi w zakresie powszechnej samoobrony a nałożenie obowiązku wykonania tych świadczeń rzeczowych może nastąpić trzy razy w roku.

– 7 dni w związku z ćwiczeniami wojskowymi lub ćwiczeniami w jednostkach przewidzianych do militaryzacji – jeden raz w roku.

Ograniczeń tych nie stosuje się do używania nieruchomości i rzeczy ruchomych w celu zwalczania klęsk żywiołowych i likwidacji ich skutków. W razie zarządzenia mobilizacji i w czasie wojny przedmioty świadczeń rzeczowych podlegają zwrotowi dopiero po ustaniu potrzeby ich używania.

Odbywa się to w ten sposób, że na wniosek wojska (najczęściej WKU) burmistrz, wójt lub prezydent miasta wszczyna postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji dotyczącej przeznaczenia pojazdu w ramach świadczeń rzeczowych na rzecz obronności kraju. Wiadomo, że szczególnie pożądane są autobusy, samochody ciężarowe, maszyny do prac ziemnych lub osobówki z napędem na 4 koła. Potem zostaje wydana decyzja administracyjna, do której zgodnie z ustawą służy odwołanie.

Czy następuje fizyczne zabranie aut?

Praktyka wygląda tak, że w czasie pokoju wojsko pojazdów nie rekwiruje, choć objęcie świadczeniem rzeczowym może oznaczać np. konieczność stawienia się z pojazdem w jednostce wojskowej. Oczywiście armia ma prawo zarekwirować nasz pojazd nie tylko podczas wojny — na przykład w przypadku ćwiczeń wojskowych i klęsk żywiołowych.

Dokładne dane nie są znane, ale nałożenie obowiązku świadczeń rzeczowych przez MON dotyczy około 25 tys. obywateli oraz firm rocznie. Dobrze także wiedzieć, że zgodnie z ustawą o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej obowiązek świadczeń rzeczowych może nałożyć na obywatela nie tylko wojsko, ale i policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Straż Graniczna, Służba Ochrony Państwa, Państwowa Straż Pożarna, Służba Więzienna, a także państwowe jednostki organizacyjne.