Trany i oleje rybie – właściwości, działanie, zastosowanie
Oleje rybie zawierają w sobie cenne substancje odżywcze wpływające korzystnie na nasze zdrowie. Często są nazywane tranami, jednak wspomniane określenia oznaczają różne produkty. Przede wszystkim tran jest rodzajem oleju pozyskiwanego z ryb – istnieją również inne oleje rybie, które można suplementować. Jak poszczególne tłuszcze działają na ludzki organizm i jak je stosować?
Właściwości i zastosowanie tranu
Tran jest olejem uzyskiwanym z wątroby ryb z rodziny dorszowatych. Substancję znali już norwescy wikingowie. Tran zyskał popularność w latach 60. XX wieku, kiedy był podawany dzieciom jako środek na odporność. W porównaniu z innymi olejami rybimi zawiera on najwięcej witaminy A (szczególnie retinolu). Substancja dba o prawidłowe funkcjonowanie komórek tkanki kostnej, narządu wzroku, nabłonka przewodu pokarmowego oraz układu oddechowego. Witamina A działa przeciwnowotworowo, wzmacnia odporność i pozwala zachować dobrą kondycję włosów, skóry i paznokci.
Co więcej, trany i oleje rybie zawierają wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Składniki są ważne m.in. dla funkcjonowania układu nerwowego. Tran zawiera kwasy DHA i EPA w ilości 18-20%. Więcej wspomnianych substancji dostarczają oleje z mięśni ryb tłustych (ponad 30%).
Tran jest unikalną kompozycją nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy A. Jego zażywanie zaleca się przede wszystkim dzieciom i młodzieży w okresie dojrzewania. Po tran powinni sięgać też seniorzy oraz osoby w czasie rekonwalescencji po przebytej poważnej chorobie. W celu wzmocnienia odporności warto stosować go jesienią i zimą, czyli w okresie częstych infekcji wirusowych. Po tran powinni sięgać również palacze, osoby żyjące w stresie, nadużywające alkoholu albo niebędące w stanie dostarczyć sobie nienasyconych kwasów tłuszczowych poprzez dietę.
Jak olej z wątroby rekina wpływa na organizm?
Oleje rybie tego typu, na co wskazuje już sama ich nazwa, pozyskuje się z wątroby rekinów powierzchniowych i głębinowych. Szczególnie drugi typ ryb dostarcza dużo cennej substancji. Skład oleju z wątroby rekina jest inny niż skład tranu czy innych olejów rybich. Można znaleźć w nim stosunkowo niedużo kwasów tłuszczowych omega-3. Dostarcza za to dużo skwalenu i alkilogliceroli.
Pierwszy ze składników działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i chemoprewencyjnie. Wiąże wolne rodniki tlenu, dzięki czemu spowalnia procesy starzenia się organizmu. Skwalen tworzy płaszcz hydrolipidowy skóry, reguluje poziom cholesterolu we krwi i przeciwdziała powstawaniu kamieni żółciowych. Pomaga też zapobiegać chorobie niedokrwiennej serca, działa ochronnie na wątrobę i dba o odporność. Alkiloglicerole również wspierają układ immunologiczny, wpływając na produkcję i funkcjonowanie komórek odpornościowych. Stosowania suplementów dostarczających tych substancji nie zaleca się niestety w przypadku pacjentów z marskością wątroby.
Oleje z tłustych ryb – co należy o nich wiedzieć?
W olejach z ryb tłustych w dużych ilościach zawarte są kwasy omega-3. Składniki wspierają sprawne działanie układu nerwowego (przede wszystkim funkcjonowanie mózgu) i krwionośnego. Są niezbędne do wytwarzania substancji takich jak prostaglandyny, leukotrieny, prostacykliny, lipoksyny czy tromboksany.
Kwasy omega-3 wspomagają odporność, zapobiegają alergiom i poprawiają wzrok. Składniki pomagają chronić się przed nowotworami i wzmacniają kości. Najbardziej wartościowego oleju dostarczają tuńczyki, ryby sardelowate i śledziowate. Zanim zacznie się stosować suplementy z olejem z ryb, warto sprawdzić przyznane im certyfikaty potwierdzające bezpieczeństwo i jakość. Pod zbiorczą nazwą olej rybny mogą funkcjonować też niskojakościowe mieszanki tanich olejów, dlatego warto uważnie czytać etykiety podczas zakupów.
Trany i inne oleje rybie to bogate źródła cennych tłuszczów, które wzmacniają naszą odporność. Warto znać różnice między składem poszczególnych olejów oraz ich właściwościami, zanim zacznie się stosować określony suplement. Substancje pozyskiwane z ryb nie są sobie równe, o czym należy pamiętać, szukając odpowiedniego preparatu dla siebie i swoich najbliższych.
materiał partnera