Rozpoczął się nowy rok szkolny. Jakie zmiany czekają na uczniów i nauczycieli?

Wprowadzenie nowego przedmiotu, zmiany w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa, zmienione procedury awansu zawodowego i zwiększenie liczby specjalistów w szkołach – to tylko niektóre zmiany, które zaczęły obowiązywać z chwilą rozpoczęcia nowego roku szkolnego.

W związku z rozpoczęciem roku szkolnego Ministerstwo Edukacji i Nauki przygotowało szereg zmian w systemie szkolnictwa. Te dotyczyć będą zarówno szkół podstawowych, jak i ponadpodstawowych.

Dla uczniów szkół ponadpodstawowych największą zmianą jest program nauczania. W planie lekcji pojawia się nowy przedmiot historia i teraźniejszość (HiT), który zastępuje przedmiot wiedza o społeczeństwie (w zakresie podstawowym). HiT będzie realizowany w wymiarze 3 godzin tygodniowo w cyklu kształcenia.

Uczniowie szkół ponadpodstawowych (liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I stopnia) na zajęciach z tego przedmiotu będą poznawać według porządku chronologicznego najważniejsze wydarzenia i procesy zachodzące w kolejnych dekadach II poł. XX w. i początku XXI w. w Polsce i na świecie (w sferze politycznej, społecznej, kulturalnej i gospodarczej). Program przedmiotu obejmuje okres od 1945 do 2015 r. i łączy treści z zakresu historii powojennej z treściami z zakresu wiedzy o społeczeństwie.

Zmiany w edukacji dla bezpieczeństwa

Edukacja dla bezpieczeństwa została uzupełniona o nowy obszar zagadnień związany z edukacją obronną, w tym ćwiczeniami strzeleckimi. Nowe treści nauczania obejmują zagadnienia z obszaru edukacji obronnej, takie jak: reagowanie w sytuacji zagrożenia działaniami wojennymi (tzw. survival, w tym miejsca schronienia), zasady pierwszej pomocy w sytuacji wystąpienia zagrożenia z użyciem broni konwencjonalnej, w przypadku szkoły podstawowej wymagania z zakresu: terenoznawstwa, cyberbezpieczeństwa w wymiarze wojskowym, przygotowania do szkolenia strzeleckiego; w przypadku szkół ponadpodstawowych wymagania z zakresu: reagowania w sytuacji zagrożenia działaniami wojennymi, cyberbezpieczeństwa w wymiarze wojskowym, szkolenia strzeleckiego.

W przypadku szkoły podstawowej wymagania obejmują przede wszystkim przygotowanie teoretyczne w zakresie bezpiecznego obchodzenia się z bronią, w szkołach ponadpodstawowych z kolei, będą podstawy strzelania z częścią praktyczną prowadzoną z wykorzystaniem bezpiecznych narzędzi do ćwiczeń strzeleckich, takich jak np. broń kulowa, pneumatyczna, repliki broni strzeleckiej (ASG), strzelnice wirtualne albo laserowe. W przypadku szkół ponadpodstawowych, które na terenie danego powiatu mają dostęp do broni kulowej, pneumatycznej, replik broni strzeleckiej (ASG), strzelnic wirtualnych albo laserowych – wymóg ten jest realizowany od roku szkolnego 2022/2023; zaś dla szkół które takiego dostępu nie mają wymóg jest realizowany w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 w miarę istniejących możliwości.

Więcej specjalistów w szkołach

W nowym roku szkolnym ma pojawić się więcej nauczycieli specjalistów. Utworzone zostało nowe stanowisko pedagoga specjalnego, określono jego zadania i kwalifikacje. Wprowadzona została także minimalna łączna liczba etatów nauczycieli specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych. Wymiar zatrudnienia nauczycieli specjalistów będzie uzależniony od liczby dzieci w przedszkolu, szkole lub zespole.

Procedura awansu zawodowego

1 września weszły w życie przepisy zmniejszające liczbę stopni awansu zawodowego nauczycieli. Zlikwidowane zostają stopnie nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego.

Etapy rozwoju zawodowego nauczyciela po zmianie:

• przygotowanie do zawodu nauczyciela (w wymiarze 3 lat i 9 miesięcy lub w wymiarze skróconym do 2 lat i 9, w trakcie którego nauczyciel otrzyma wsparcie mentora),
• nauczyciel mianowany – pierwszy stopień awansu,
• nauczyciel dyplomowany (po przepracowaniu w szkole co najmniej 5 lat i 9 miesięcy lub okresu skróconego do 4 lat i 9 miesięcy, licząc od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego).

Skrócony zostanie okres, po przepracowaniu którego nauczyciel będzie mógł uzyskać stopień nauczyciela mianowanego, z 6 lat do 4 lat. Wiąże się to z wcześniejszym o 2 lata przeszeregowaniem płacowym nauczycieli. Zmienią się także procedury awansu, w tym zlikwidowany zostanie obowiązek odbywania stażu czy opracowywania planu rozwoju zawodowego, a wprowadzony zostanie wymóg prowadzenia przez nauczyciela zajęć w obecności komisji (w określonym wymiarze).

Egzamin ósmoklasisty i maturalny w roku szkolnym 2022/2023

Od roku szkolnego 2022/2023 został zmieniony termin przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty z kwietnia na maj, zrezygnowano również z przeprowadzania egzaminu z czwartego przedmiotu obowiązkowego, wybranego spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia.

W roku szkolnym 2022/2023 zostanie po raz pierwszy przeprowadzony egzamin maturalny dla absolwentów szkoły ponadpodstawowej (formuła 2023), zrezygnowano z 30 proc. progu zdawalności wybranego przedmiotu dodatkowego. W roku szkolnym 2022/2023 przystępujący do egzaminu maturalnego, aby uzyskać świadectwo dojrzałości, musi zdać egzamin maturalny z każdego przedmiotu obowiązkowego w części ustnej i w części pisemnej, tj. otrzymać co najmniej 30 proc. punktów możliwych do uzyskania oraz przystąpić do co najmniej jednego przedmiotu dodatkowego. Wprowadzono możliwość składania deklaracji przystąpienia do egzaminu maturalnego w postaci papierowej lub elektronicznej – dotychczas absolwent mógł złożyć deklarację tylko w postaci papierowej.

Organizowanie i prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość

Od nowego roku szkolnego możliwe będzie zawieszenie zajęć w szkołach i placówkach na czas określony w przypadku:

• zagrożenia bezpieczeństwa uczniów w związku z organizacją i przebiegiem imprez ogólnopolskich i międzynarodowych,
• temperatury zewnętrznej lub w pomieszczeniach, w których są prowadzone zajęcia z uczniami, zagrażającej zdrowiu uczniów,
• zagrożenia związanego z sytuacją epidemiologiczną,
• nadzwyczajnego zdarzenia zagrażającego bezpieczeństwu lub zdrowiu uczniów innego niż określone w pkt 1-3.
• W przypadku zawieszenia zajęć na okres powyżej dwóch dni dyrektor ma obowiązek zorganizować dla uczniów zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Powinny być one zorganizowane nie później niż od trzeciego dnia zawieszenia zajęć.

Gorący posiłek dla każdego ucznia szkoły podstawowej

Od 1 września 2022 r. szkoła podstawowa będzie miała obowiązek zapewnienia uczniom jednego gorącego posiłku w ciągu dnia i stworzenia im możliwości jego spożycia w czasie pobytu w szkole. Korzystanie z tego posiłku będzie dobrowolne i odpłatne, a kwestie ponoszenia kosztów pozostają bez zmian.

Terminy ferii zimowych w roku szkolnym 2022/2023

Ferie zimowe potrwają od 16 stycznia do 26 lutego 2023 r. Uczniowie będą odpoczywali od zajęć szkolnych w czterech turach. Pierwsi wypoczynek zimowy zaczną uczniowie z województw: lubelskiego, łódzkiego, podkarpackiego, pomorskiego i śląskiego (od 16 do 29 stycznia 2023 r.). W kolejnej turze – od 23 stycznia do 5 lutego 2023 r. – ferie będą mieli uczniowie z województw podlaskiego i warmińsko-mazurskiego. Od 30 stycznia do 12 lutego 2023 r. będą odpoczywali uczniowie z województw: kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, małopolskiego, świętokrzyskiego i wielkopolskiego, a od 13 do 26 lutego 2023 r. z województw: dolnośląskiego, mazowieckiego, opolskiego i zachodniopomorskiego.

Zajęcia w szkołach zakończą się 23 czerwca 2023 r. Przerwa wakacyjna będzie trwała od 24 czerwca do 31 sierpnia 2023 r.

ren