O planach na 2022 rok rozmawiamy z Małgorzatą Sobiesiak, dyrektorem Miejskiej Biblioteki Publicznej w Przasnyszu

O ograniczeniach związanych z pandemią, stanie przasnyskiego czytelnictwa oraz planach na przyszłość rozmawiamy z Małgorzatą Sobiesiak, dyrektorem Miejskiej Biblioteki Publicznej w Przasnyszu.

Minęły prawie dwa lata pandemii koronawirusa, jak wyglądała w tym czasie praca biblioteki?

Jak wszystkie instytucje i firmy w Polsce i na świecie, my także musieliśmy przestawić się nagle, na inny tryb pracy, dostosowywać się w szybkim tempie do aktualnej sytuacji epidemicznej. Mamy opracowane procedury na różne warianty.

Jakie są te warianty?

Całkowite zamknięcie instytucji i pracę zdalną związaną z przeniesieniem naszej oferty do świata wirtualnego. Pracę hybrydową, gdzie udostępnialiśmy nasze zbiory dostarczając je bezpośrednio do domów czytelników, czyli tak zwana usługa „Książka na telefon” lub wypożyczając je bezkontaktowo, czyli usługa „Książka na życzenie” oraz pracę z pewnymi ograniczeniami. Były to limity osób uczestniczących w wydarzeniach, ograniczenie oferty związanej z czasowym zamknięciem możliwości korzystania z czytelni, komputerów lub samodzielnego wyboru książek przez czytelników tzw. „wolny dostęp do półek”. Z czasem nauczyliśmy się elastycznie reagować na zmieniającą się sytuację i dostosowywać tryb pracy Biblioteki do aktualnych warunków.

Co jest dla was najtrudniejsze?

Z punktu widzenia osoby zarządzającej instytucją myślę, że najtrudniejsze było odnalezienie się w gąszczu przepisów, zaleceń i rekomendacji, czasami wykluczających się. Ostatecznie wszelkie rozporządzenia dotyczące wprowadzania kolejnych obostrzeń cedowały decyzję w tej sprawie na dyrektora instytucji. Wiązało się to zawsze i nadal tak jest, z odpowiedzialnością za bezpieczeństwo pracowników biblioteki i naszych użytkowników, przy jednoczesnym takim działaniu, które pozwalałoby na ciągłość pracy instytucji i otwarcie jej w różnej formie dla mieszkańców. Potrzebny był tu każdorazowo zdrowy rozsądek oraz dobre rozeznanie sytuacji.

Czym taki typ pracy jest dla pracowników biblioteki?

Dla pracowników jest to czas uczenia się działania pod presją czasu, umiejętność konstruowania i realizacji oferty w taki sposób, aby była ona dostosowana do sytuacji, ale ciągle atrakcyjna i ciekawa. Uczymy się także cały czas korzystania z nowych programów, aplikacji i narzędzi, które pozwalają na realizację wydarzeń w przestrzeni wirtualnej. Wymaga to dużej kreatywności i elastyczności. Mam zaszczyt kierować zespołem pracowników, którzy posiadają takie umiejętności.

Co pokazał wam czas pandemii?

Czas pandemii pokazał to jeszcze wyraźniej. Oprócz czysto merytorycznych „mocy”, jakie posiadamy, umiemy ze sobą współpracować, mamy wiele empatii, która pozwoliła przetrwać trudne chwile – zarówno na gruncie zawodowym, jak i osobistym.

Jak wyglądał poziom czytelnictwa w tym czasie? Czy zauważacie, że społeczność przasnyska mniej czyta? Jeśli tak, co może być tego powodem?

W latach 2020-2021 pozytywny trend w zakresie uczestnictwa w wydarzeniach kulturalno – edukacyjnych proponowanych przez bibliotekę i statystyk związanych z czytelnictwem, który obserwowaliśmy w latach wcześniejszych, został zatrzymany. Wynika to z faktu, że w czasie ograniczonej mobilności i izolacji, niemożliwy albo znacznie utrudniony stał się udział mieszkańców w wydarzeniach kulturalno – edukacyjnych i realizacja tradycyjnej oferty biblioteki w tym zakresie. Jest to przede wszystkim efekt sytuacji związanej z pandemią, czyli obostrzenia, izolacja, lęk przed kontaktami z innymi ludźmi, odnalezienie innych, on-linowych kanałów dostępu do książki.

Jakie plany ma biblioteka na przyszły rok? Może jakieś ciekawe spotkania, konkursy?

Mamy plan i marzenie, aby na miarę naszych możliwości, konstruować tak ofertę, aby była atrakcyjna i dawała też możliwość współuczestnictwa, integracji. W czasie, gdy izolacja stała się koniecznością, gdy zanikły więzi społeczne, chcemy aby biblioteka była takim miejscem, gdzie będzie można spotykać się nie tylko z książką, ale też z drugim człowiekiem: rozmawiać, dyskutować, tworzyć.  Mamy konkretne plany na przyszły rok. Ich atrakcyjność związana jest także z finansami. Od lat pozyskujemy środki zewnętrzne, głównie z Programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na ich realizację. Bez tych środków niemożliwa byłaby tak ciekawa oferta spotkań autorskich, koncertów i innych wydarzeń kulturalnych, jak to miało miejsce w latach ubiegłych. W tym roku także złożyliśmy wnioski na fundusze dla Biblioteki. Rozstrzygnięcia naborów spodziewamy się wiosną i wtedy możemy umówić się na rozmowę o szczegółach.

Jakie plany są już zapewnione?

Jesteśmy w trakcie realizacji 2-letniego zadania pod tytułem „Otwarte. Zapraszamy!” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025. Rok 2022 będzie drugim rokiem realizacji projektu. Wspólnie z naszym partnerami: Miejskim Domem Kultury, Muzeum Historycznym, Biblioteką Pedagogiczną i Federacją ROSA  zorganizujemy warsztaty tworzenia komiksu,  festyn „ZaPARKuj z książką” z atrakcjami dla wszystkich grup wiekowych, wystawę batików  „Literaci w batiku”. Warsztaty, podczas których powstały prace odbyły się w tym roku kalendarzowym. W ramach tego projektu, w roku 2022 zaproponujemy mieszkańcom udział w konkursie na inicjatywy dotyczące działań kulturalnych i edukacyjnych.

Kiedy konkurs zostanie ogłoszony?

Konkurs ogłosimy w I kwartale przyszłego roku. Trzy najciekawsze propozycje otrzymają małe granty na sfinansowanie realizacji pomysłów. Jest to dla nas nowe doświadczenie, którego sami jesteśmy niezmiernie ciekawi.

Coś jeszcze się pojawi w roku 2022?

Oprócz tego będziemy mieli wiele propozycji warsztatów i zajęć dla dzieci. Mamy nadzieję na reaktywację cieszącego się dużą popularnością „Teatrobusa” (wyjazdy na sztuki teatralne do Warszawy, Olsztyna, Płocka czy Białegostoku). Będą także kontynuowane stałe, sprawdzone i przyjęte wśród naszych użytkowników propozycje: Dyktando Przasnyskie, „Wielki Test o…” (ę edycję poświęcimy postaci Stanisława Ostoi-Kotkowskiego w setną rocznicę jego urodzin) „Kawiarenki językowe”, spotkania przy szachach, Klub Rękodzieła, Dyskusyjny Klub Książki, rajd rowerowy „Odjazdowy Bibliotekarz”, Narodowe Czytanie (w przyszłym roku czytamy „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza). Chcemy też zorganizować Festiwal Językowy, który poprowadzą nasze wolontariuszki Ester z Hiszpanii i Claire z Francji z udziałem innych wolontariuszy z Programu Europejski Korpus Solidarności, których na ten czas zaprosimy do Przasnysza.

Dziękujemy za rozmowę.