W grudniu 2014r. rozpoczęła się realizacja Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (PO PŻ) realizowanego w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (FEAD), zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 223/2014 z dnia 11 marca 2014r. w sprawie Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym (Dz. Urz. UE L 72 z 12.03.2014r., str. 1).
Jest to nowy program, który zastąpi realizowany wcześniej Program PEAD. Polegać on będzie na dostarczeniu osobom najuboższym w Polsce pomocy żywnościowej w formie paczek lub posiłków. Dodatkowo wobec osób objętych Programem realizowane będą różne działania towarzyszące, mające na celu włączenie społeczne.
Instytucją zarządzającą (IŻ) Programem Operacyjnym Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020 jest Minister Pracy i Polityki Społecznej, instytucją pośredniczącą (IP) Agencja Rynku Rolnego, zaś instytucją certyfikującą i audytową (IC i IA) Ministerstwo Finansów. Pomoc udzielana będzie przez organizacje partnerskie o zasięgu ogólnopolskim lub ponadregionalnym (wyłonione w drodze konkursu), które będą wspierane przez organizacje partnerskie regionalne (OPR) i lokalne (OPL).
Do realizacji PO PŻ w latach 2014 – 2015 wybrane zostały 4 organizacje – Caritas Polska, Polski Czerwony Krzyż, Federacja Polskich Banków Żywności oraz Polski Komitet Pomocy Społecznej, które podpisały już umowy z IP.
Pomoc w ramach PO PŻ będzie kierowana do osób , które z powodu niskich dochodów nie są w stanie zapewnić sobie odpowiedniego posiłku. Wsparcie trafiać będzie do osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, spełniających przesłanki wskazane w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, których dochód nie przekracza 150% odpowiedniego kryterium dochodowego, uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej (dot. podprogramu 2014 i 2015). Tak określony wymóg ma na celu wsparcie osób i rodzin znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, w sposób trwały i intensywny. Program będzie uzupełnieniem działań gmin w zakresie udzielania pomocy żywnościowej najuboższym mieszkańcom, w większości przypadków adresowany będzie do osób i rodzin korzystających z pomocy ośrodków pomocy społecznej.
Dlatego też PO PŻ zakłada, że to ośrodki pomocy społecznej kwalifikować będą osoby do pomocy żywnościowej, wydając w tym celu skierowania lub przekazywać organizacjom listy osób zakwalifikowanych do pomocy z PO PŻ, pod warunkiem uzyskania zgody tych osób. Inaczej niż w PEAD, w PO PŻ organizacje partnerskie mogą samodzielnie kwalifikować do pomocy jedynie osoby bezdomne. Przy dokonywaniu kwalifikacji powinien być brany pod uwagę fakt korzystania z form pomocy finansowej w ramach wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014-2020, tak aby zapewnić uzupełniający charakter pomocy z PO PŻ.
Osoby i rodziny, które nie korzystały wcześniej z pomocy społecznej, mogą być kierowane do pomocy żywnościowej na podstawie oświadczenia o wysokości dochodów i spełnienia przesłanek, o których mowa w art. 7 ustawy o pomocy społecznej, a także podania informacji niezbędnych do wypełnienia skierowania przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej.
Nowym elementem z PO PŻ jest obowiązkowe prowadzenie działań włączenia społecznego (tzw. środki towarzyszące). Mają one na celu włączenie osób doświadczających deprywacji materialnej w funkcjonowaniu społeczności lokalnych, pomoc towarzyszącą niezbędną dla zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych odbiorców pomocy (z wyłączeniem pomocy rzeczowej), a także wzmacnianie samodzielności i kompetencji w prowadzeniu gospodarstwa domowego. Rolą ośrodków pomocy społecznej w tym zakresie jest współpraca z OPR/OPL w celu udzielenia pomocy osobom korzystającym ze wsparcia FEAD na drodze do aktywizacji społecznej, oceny w uzgodnieniu z OPR/OPL, czy poszczególne osoby wymagają wsparcia aktywizacyjnego w postaci usług aktywnej integracji lub innych usług społecznych, a także kierowania osób zgłaszających chęć korzystania z pomocy żywnościowej do objęcia wsparciem aktywizacyjnym przez innych beneficjentów EFS.
Realizacja Podprogramu 2015 rozpocznie się wiosną 2015 roku i trwać będzie do końca lutego 2016 roku. Pomoc żywnościowa w tym podprogramie będzie udzielana zarówno w formie paczek, jak i posiłków.
