Ministerstwo Zdrowia apeluje o oddawanie krwi, ale punkt poboru w Przasnyszu zlikwidowano

Na prośbę naszego czytelnika (dane do wiadomości redakcji) zajęliśmy się tematem przywrócenia w Przasnyszu stałego oddziału, w którym krwiodawcy mogliby oddać krew. Choć honorowi dawcy dzielą się darem życia bez gratyfikacji, mogą to zrobić jedynie 2 razy w miesiącu w ambulansie lub czekają ich przymusowe wycieczki do okolicznych miast.

– Witam! W telewizji, w radiu i w internecie często są komunikaty, że w Polsce brakuje krwi i że nie można jej wyprodukować, a przecież ratuje ona życie… Jestem honorowym dawcą krwi, ale nie mam gdzie jej oddać. Mieszkam w Przasnyszu, gdzie mamy stosunkowo nowy szpital i nawet jest oddział krwiodawstwa, ale zamknięty… Raz na 2 tygodnie przyjeżdża autobus „terenowy oddział krwiodawstwa” ale to za mało. Żeby zrobić dobry uczynek, muszę brać wolne w pracy, a i tak czasem autobusu nie ma… Najbliższy stacjonarny punk poboru krwi oddalony jest o blisko 30 km, a PKS’u nie ma. Może Wy coś zdziałacie, aby w blisko 20 tysięcznym miasteczku coś się zmieniło na lepsze – pisze pan Daniel w mailu do naszej redakcji.

List Czytelnika przesłaliśmy m.in. do dyrektora szpitala w Przasnyszu Grzegorza Magnuszewskiego, który odparł, że za organizację terenowych oddziałów, w których można oddać krew, odpowiadają Regionalne Centra Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa; szpitale ani samorządy nie mogą tworzyć tego typu placówek. Przasnyski oddział został zamknięty z inicjatywy RCKiK w Warszawie, a od tego czasu krew w Przasnyszu można oddać raz na dwa tygodnie w ambulansie.

Stały punkt w Przasnyszu w 2012 r. udało się uratować

Zakusy na likwidację przasnyskiego punktu sięgają 2012 r. Ministerstwo Zdrowia przedstawiało wówczas argumenty przemawiające za centralizacją systemu krwiodawstwa i likwidacji oddziałów terenowych i przejściu na mobilny system poboru krwi. W gabinecie ówczesnego starosty przasnyskiego Zenona Szczepankowskiego w którym udział wzięli także Przewodniczący Rady Miejskiej Piotr Jeronim, dyrektor SPZZOZ w Przasnyszu Jerzy Sadowski, kierownik Laboratorium w Szpitalu Andrzej Statkiewicz oraz szef przasnyskiego oddziału PCK Bogusław Brykała – starosta Zenon Szczepankowski zaproponował pełne doposażenie Punktu, tak, aby spełniał on wszelkie wymagane przez Ministerstwo normy. W trakcie dyskusji przedstawiono jednocześnie, że przasnyska placówka dysponuje sprzętem i warunkami poboru krwi o najwyższym standardzie.

Wówczas za sprawą protestów lokalnych władz, dyrekcji szpitala, samych dawców oraz interwencji poselskich (Mirosław Koźlakiewicz), terenowy oddział w Przasnyszu został utrzymany, ale jego działanie w 2013 r. zostało ograniczone do dwóch dni w tygodniu, co powodowało, że tworzyły się kolejki. Następnie stały punkt funkcjonował tylko raz w tygodniu, po czym uległ likwidacji, a krwiodawcy muszą zadowolić się punktem mobilnym.

Nawiązaliśmy kontakt z Ryszardem Bruździakiem prezesem nieistniejącego już Oddziału Rejonowego PCK w Przasnyszu przy którym działał Klubu Honorowych Dawców Krwi. Jak usłyszeliśmy, w stałym punkcie krwiodawstwa w Przasnyszu zbierano nawet około 3000 litrów życiodajnego płynu rocznie. W momencie przejścia na pobór w ambulansie, krwi udawało się uzyskać dziesięciokrotnie mniej (około 300 litrów).

Próby przywrócenia stałego punktu podejmowały także obecne władze powiatu

Apel o zorganizowanie stałego punktu krwiodawstwa przesłaliśmy także do starosty przasnyskiego.

Jak się okazało, Krzysztof Bieńkowski zabiegał o utworzenie takiego punktu w powiecie przasnyskim, kierując pisma do Dyrektora Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Warszawie.

– Po likwidacji Oddziału Terenowego nr 45 Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Przasnyszu w korespondencji, kierowanej przez samorząd powiatu przasnyskiego do różnych organów, wskazywaliśmy na zagrożenia, jakie niesie ze sobą reforma i zmiany w systemie poboru krwi. Prośby o utworzenie w Przasnyszu oddziału terenowego były wielokrotnie ponawiane, aby zapewnić dawcom godne i bezpieczne warunki do oddania krwi, a pacjentom szpitala zagwarantować jej zapas oraz ułatwić pracę oddziałom zabiegowym – usłyszeliśmy w odpowiedzi.

Dyrektor Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Warszawie na pisma starosty Krzysztofa Bieńkowskiego odpowiadał obszernymi wyjaśnieniami, w których argumentował zmianę organizacji poboru krwi ze stacjonarnego na mobilny na terenie Przasnysza przede wszystkim zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, dotyczącymi konieczności centralizacji i ujednolicenia metod wytwarzania składników krwi oraz ich laboratoryjnego opracowywania. Co ciekawe owa centralizacja nie objęła okolicznych oddziałów – w Ciechanowie, Mławie i Ostrołęce.

Przyczyny natury finansowej

– Dyrektor RCKiK wyjaśniał również, że procesy przetwarzania oraz badania składników krwi, ze względu na zaostrzające się wciąż wymogi, muszą odbywać się w oparciu o nowoczesną aparaturę, sprzęt oraz wykwalifikowaną kadrę specjalistów. Spełnienie tak wysokich wymagań z przyczyn natury finansowej nie jest możliwe w rozbudowanej sieci punktów poboru krwi. Zgodnie z odpowiedzią dyrektora, punkt poboru krwi w Przasnyszu – podobnie jak mnóstwo innych punktów na terenie Polski – nie był w stanie spełniać wymaganych w dzisiejszych czasach standardów i procedur, dlatego nastąpiła zmiana organizacji poboru krwi: przejęcie funkcji małych Oddziałów Terenowych przez Regionalne Centra, duże Oddziały Terenowe oraz punkty mobilne – wyjaśnił starosta.

W tej sytuacji, jak dowodzi Krzysztof Bieńkowski, oprócz ponawiania próśb kierowanych do RCKiK w Warszawie, nie pozostaje mu nic innego, jak dostosować się do decyzji organu odpowiadającego za pobór krwi. Między innymi z tego powodu starosta wspiera działalność Wojskowego Oddziału Honorowych Dawców Krwi „Legion”, który organizuje mobilne punkty pobrań na terenie Przasnysza.

Na marginesie HDK „Legion” również podejmował starania o przywrócenie stałego punktu – dotychczas bezskutecznie. Warto wiedzieć, że w samym Przasnyszu za sprawą prężnie działającego „Legionu” od marca do maja 2021 r. zebrano 152 litry krwi.

RCKiK w Warszawie milczy, a Ministerstwo Zdrowia apeluje

8 czerwca wysłaliśmy do Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Warszawie obszernie uargumentowane pismo z prośbą o przywrócenie stałego punktu krwiodawstwa w Przasnyszu, w którym opowiedzieliśmy m.in. o prężnym działaniu HDK „Legion” oraz o aktywnych krwiodawcach z naszego powiatu.

Do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Tymczasem Ministerstwo Zdrowia nieustanie apeluje do dawców, ponieważ krwi brakuje w całym kraju.

M. Jabłońska