Przasnysz i okoliczne miejscowości w czasie Bitwy lutowej uległy ogromnemu zniszczeniu. W podprzasnyskich miejscowościach przekroczyły 80%, a w zabudowie Przasnysza 50%. Straty państw walczących w przeciągu trzech tygodni przekroczyły 100 tys. żołnierzy. Do niewoli dostało się 14 tys. żołnierzy niemieckich. Liczba wziętych do niewoli jeńców przekroczyła liczbę jeńców wziętych w Bitwie nad Marną z tego też względu, Bitwa Przasnyska nazywana była przez państwa ententy „Marną Frontu Wschodniego”.
22 lutego 2015 r. w 100. rocznicę Bitwy Przasnyskiej odbyło się kilka wydarzeń upamiętniających boje z przed 100 lat. Na rynku miejskim w Przasnyszu prezentowały się grupy rekonstrukcyjne i grupa airsoftowa SARS. W tym samym czasie kilkudziestoosobowa grupa rekonstruktorów razem z młodzieżą i starszymi ochotnikami brała udział w rajdzie. Rajd przebiegał szlakiem miejsc pamięci z czasów Wielkiej Wojny. Uczestnicy rozpoczęli marsz od cmentarza komunalnego w Karwaczu na którym spoczywają żołnierze zmarli od ran w lazarecie na terenie koszar. Po krótkiej modlitwie i zapaleniu znicza uczestnicy rajdu wyruszyli ku zdziwieniu okolicznych mieszkańców trasą przez Zawadki do Wandolina gdzie jest nieistniejący do dziś cmentarz poległych żołnierzy. Z Wandolina przemaszerowano do cmentarza wojennego w Bartnikach. I tu zapalono znicza robiąc sobie przerwę na ciepłą herbatkę z frontowego kociołka przygotowaną przez 14PSS. Ostatni najdłuższy odcinek przebiegał z Bartnik przez Polny Młyn, Góry Karwackie do parkingu leśnego w Karwaczu gdzie znajduje się kolejny cmentarz poległych żołnierzy. Na parkingu uczestnicy posilili się smaczną grochóweczką ufundowaną przez Nadleśnictwo Przasnysz i autobusem powrócili na przasnyski rynek. Trasa rajdu do łatwych nie należała ponieważ prowadziła po błotnistych drogach, mokrych leśnych ścieżkach a nawet przez gęsty las.
Na przasnyskim rynku rekonstruktorzy i miłośnicy airsoftu cały czas prezentowali swoje wyposażenie. Rekonstruktorzy opowiadali przybyłym na rynek o uzbrojeniu i wyposażeniu żołnierzy z I wojny. W międzyczasie o godz. 12.00 w Kościele św.Wojciecha odbyła się msza za poległych w Bitwie Przasnyskiej.
Ostatnim wydarzeniem obchodów rocznicowych była konferencja w Przasnyskim Muzeum.
Paweł Rozdżestwieński opowiadał o wojnie, podobieństwach jej w powiecie sochaczewskim i przasnyskim. Opowiedział także o użyciu gazów bojowych w Wielkiej
wojnie.
Jacek Furmańczyk omawiał zmiany w sposobie prowadzenia wojny i jej oblicze z użyciem samolotów
bombowych, broni pancernej, gazów bojowych, miotaczy ognia. Konferencję prowadził przedstawiając bogate zbiory własne w postaci materiałów i fotografii z okolic Przasnysza i Sochaczewa.
Zbigniew Lorenc opowiadał o życiu ludności cywilnej powiatu przasnyskiego w czasie wojny. Przedstawił również zniszczenia wsi Jednorożec na podstawie fotografii i zapisków naocznych świadków.
Dziękujemy wszystkim za przybycie do Przasnysza by upamiętnić poległych żołnierzy w czasie Lutowej Bitwy Przasnyskiej. Dziękujemy kolegom rekonstruktorom z Olsztyna, Poznania, Warszawy oraz okolic za udział w tych wydarzeniach. Dziękujemy również mieszkańcom powiatu przasnyskiego i Przasnysza za udział w rajdzie oraz wszystkim, którzy pomogli w tym wydarzeniu.
Szczególne podziękowania składamy:
Pani Wójt Gminy Przasnysz Grażynie Wróblewskiej, Nadleśnictwu Przasnysz oraz Muzeum z Przasnysza dzięki którym mogły odbyć się te wydarzenia.
Fot. Mariusz Maciaszczyk, Ewa Wysocka, Mirosław Krejpowicz, Wojciech Ostrowski.
