Dziś 85. rocznica wybuchu II wojny światowej. Jedną z pierwszych ofiar w okolicach Przasnysza był Aleksander Kozik

Dziś 1 września – 85. Rocznica wybuchu II wojny światowej. Z tej okazji badacz lokalnej historii Mariusz Maciaszczyk przypomina postać Aleksandra Kozika. Założyciel i prezes GRH 14. Pułku Strzelców Syberyjskich wciąż szuka informacji o żołnierzu, którego mogiła znajduje się pomiędzy Przasnyszem a Chorzelami.

Pierwsze walki w powiecie przasnyskim rozpoczęły się w nadgranicznym Opaleńcu. Jeden z pierwszych poległych – jak nie pierwszy, to szwoleżer Aleksander Kozik.

– Jadąc z Przasnysza do Chorzel „szlakiem różowych słupów” znajduje się mogiła ułana, który poległ 1 września 1939 między Brzeskami- Kołakami a Ulatowo- Adamami – informuje Mariusz Maciaszczyk i przytacza informacje jakie do tej pory udało mu się zgromadzić, dotyczące poległego żołnierza.

W Księdze Pochowanych Żołnierzy Polskich w II wojnie światowej „Żołnierze września — uczestnicy walk w kampanii wrześniowej” wspomniano, że Aleksander Kozik służył w 1 pułku szwoleżerów, który podlegał Mazowieckiej Brygadzie Kawalerii. 1 września pułk został zaatakowany pod Opaleńcem i musiał wycofać się na linię Ulatowo-Plewnik. Prawdopodobnie, może to być pierwszy żołnierz poległy od napaści Niemców w naszych stronach – przekazuje.

– Chorzele praktycznie opustoszałe zostały zajęte bez walki już o 6 rano 1.IX.1939. Pierwsze starcia rozpoczęły się pod Krzynowłogą Małą, a wielka bitwa pod Mławą. Ułan Kozik poległ prawdopodobnie w wyniku ostrzału lotniczego. Według relacji naocznego świadka Stanisława Zuzelskiego z Rembielina tego dnia Niemcy prowadziły intensywny ostrzał jeżdżących w okolicy Polskich ułanów. Mogiła jest jeszcze widoczna z drogi choć zarośnięta. Pochowali go okoliczni mieszkańcy podpisując z imienia i nazwiska. Dzięki temu wiemy chociaż jak się nazywał ten żołnierz i kiedy poległ – dodaje.

Mariuszowi Maciaszczykowi pomimo poszukiwań, do dziś nie udało się ustalić skąd pochodził żołnierz. Społecznik nie odnalazł też żadnej rodziny Kozika. – Z moich ostatnich ustaleń wynika, że niejaki Aleksander Kozik urodził się w 1904 w Starachowicach-Wierzbniku. Może to ten Aleksander Kozik i jego rodzina mieszka gdzieś w Starachowicach? Zgłaszałem temat kiedyś do Gazety Starachowickiej i nawet zamieścili artykuł o nim, jednak pomimo dużego zasięgu wpisu, odzewu nie było. To jedyny trop jaki znalazłem – wyjaśnia.

Przytacza także wypowiedź anonimowego internauty, który zamieścił kiedyś komentarz na naszym portalu. „Na podstawie tego co opowiadał mi o tym wypadku mój nieżyjący już ojciec, Aleksander Kozik stacjonował czy też ukrywał się w jednym z domów w Ulatowie-Adamach. Czy był w jednostce czy w partyzantce nie wiem. Bo i takie, i takie wersje słyszałem. Podobno faktycznie był pierwszym zabitym w tej okolicy. I podobno rzeczywiście był na zwiadzie. Przed wyjściem, podobno miał złe przeczucia, że już nie wróci i tak niestety się stało……”- napisała osoba o pseudonimie Greg.

Być może kiedyś znajdzie się rodzina lub kolejne informacja o poległym żołnierzu.

ren