19 maja 2013 roku w Jałówce pow. Białostocki, gm. Michałowo odbyła się uroczystość patriotyczna 150 Rocznicy Powstania Styczniowego na ziemi Jałowskiej.
Na uroczystość do Jałówki przybyła GRH 14 Pułk Strzelców Syberyjskich z Przasnysza koło Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej. Zgodnie z prawdą historyczną rekonstruktorzy z 14PSS i 4 kosynierów z Towarzystwa Ziemi Jałowskiej przemaszerowali w kierunku parku miejskiego łącząc się z mieszkańcami idącymi w Procesji. Kolega z naszej GRH Mariusz Mocek odczytał zebranej w parku ludności Manifest Rządu Narodowego i akt uwłaszczenia. Następnie wszyscy razem przeszli ulicami Jałówki do ruin Kościoła św. Antoniego (zniszczonego w 1944). Pochodem w Procesji koledzy z naszej GRH nieśli obraz Matki Boskiej Powstańczej z Jałówki. O godz. 11:00 rozpoczęła się Msza Święta a następnie po 12-tej odbył się Koncert Kwartetu Smyczkowego FUGATO i recytacja poezji.
O godz. 13-tej wszyscy udali się na plac obok Domu Pomocy Społecznej na Piknik Rodzinny na którym przedstawiono:
- Obóz powstańców – nasza GRH
- Prezentacja kowalstwa artystycznego,
- Koncerty pieśni patriotycznej i piosenki polskiej w wykonaniu m.in.:
– zespołu IPM Archiwum, Kapeli z Jałówki i Duetu Karmel,
- Prezentacja prac Warsztatu Terapii Zajęciowej DPS „Jawor” w Jałówce,
- Gry i zabawy tematyczne dla dzieci i młodzieży,
- Ognisko z udziałem harcerzy i śpiewem przy gitarze.
Organizatorami uroczystości byli Członkowie Towarzystwa Ziemi Jałowskiej, Solidarni 2010 Białystok oraz Stowarzyszenie Lepsze Jutro z Michałowa. W imieniu naszej GRH dziękuję za zaproszenie na patriotyczne uroczystości do Jałówki.
Przed odjazdem z Jałówki wybraliśmy się do pobliskiej granicy Polsko – Białoruskiej nawiązując kontakt wzrokowy z białoruskimi strażnikami granicznymi. Wieś Jałówka jeszcze w okresie międzywojennym posiadała prawie 5000 mieszkańców a ślady świetności miejskiej pozostały do dziś w postaci np. rynku z parkiem pośrodku.
Uroczystością upamiętniono wydarzenia jakie miały miejsce w Jałówce dokładnie 150 lat temu. W czasie Zielonych Świątek oddział Juliana Ejtminowicza (wcześniej stoczywszy krwawą bitwę pod Waliłami) wmaszerował do Jałówki. Powstańcy złożyli broń i zebrali się na rynku miejskim. Ludność przybyła na nabożeństwo zebrała się dookoła powstańców przy czym odczytany został Manifest Rządu Narodowego i akt uwłaszczenia. Z Jałówki powołano prawie 100 ochotników do walki u boku powstańców. Po mszy i poświęceniu broni powstańcy wyruszyli z Jałówki w kierunku wsi Hrynki Wielkie (dziś na Białorusi) otrzymując wcześniej niezbędną pomoc żywnościową od mieszkańców. Dla Jałówki pomoc powstańcom skończyła się pozbawieniem jej praw miejskich, które otrzymała od Zygmunta Augusta w 1545 r. I nie posiada ich do dziś.
Mariusz Maciaszczyk
