Kilkanaście przasnyskich rodzin uniknie eksmisji.

Najsłabiej sytuowani mieszkańcy Przasnysza mogą liczyć na mieszkanie w lokalu należącym do miasta. U kilkunastu rodzin, będącymi najemcami takich lokali, dochody wzrosły na tyle, że przestały spełniać kryteria i groziła im eksmisja. Naprzeciw ich potrzebom wyszła Rada Miejska, uchwalając wyższe kryteria dochodowe. Są jednak rodziny, które – ze względu na zbyt wysokie dochody – prawo do lokalu utracą i będą musiały radzić sobie same.

Wynajęcie mieszkania na rynku komercyjnym w Przasnyszu nie należy do tanich. Trudno mówić o konkretnych stawkach, ponieważ wiele zależy od standardu, metrażu oraz liczby pokoi. W najlepszym wypadku należy przygotować się na kilkusetzłotowy wydatek, ale znajdziemy lokale, za których najem trzeba zapłacić 1 500 złotych miesięcznie.

Ustawowa pomoc dla słabo sytuowanych

Są ludzie, których na taki wydatek nie stać. Zgodnie z ustawą, gminy wychodzą im naprzeciw, umożliwiając zamieszkanie w lokalu należącym do samorządu. Pomoc przysługuje osobom bezdomnym, z trudem wiążących koniec z końcem, albo nieposiadającym wystarczających środków na wynajęcie lub kupno mieszkania na rynku komercyjnym. Najważniejszym czynnikiem jest tu kryterium dochodu osiąganego na jednego członka rodziny.

Są dwa typy takich lokali – mieszkania socjalne i komunalne. Na koniec 2018 r. miasto Przasnysz dysponowało 330 lokalami mieszkalnymi. Mieszkania socjalne, to należące do miasta lokale, które w świetle prawa przeznaczone są dla osób bezdomnych lub niemogących utrzymać się samodzielnie z powodu ubóstwa. Są przyznawane wyłącznie osobom bez prawa do innego lokalu – spółdzielczego, własnościowego lub komunalnego. Otrzymują je najbiedniejsi, zwłaszcza ci, którzy stracili swój dom po sądowym wyroku eksmisyjnym. W skład mieszkaniowego zasobu miasta Przasnysz wchodzą 134 lokale socjalne, w tym jedno pomieszczenie tymczasowe. W mieszkaniach socjalnych mieszka w Przasnyszu ponad 400 osób.

Dla osób nieco lepiej sytuowanych, ale wciąż na tyle słabo, aby w miarę bezboleśnie zderzyć się z wolnym rynkiem mieszkaniowym, są lokale komunalne, na które w Przasnyszu (i niemal w każdej gminie) czeka kolejka chętnych. Dzieje się to choćby z tej przyczyny, że stawki czynszów w takich lokalach są wielokrotnie niższe niż na rynku komercyjnym. Podstawowym warunkiem, który należy spełnić przy wnioskowaniu o przyznanie mieszkania komunalnego, jest kryterium dochodowe. Każda gmina określa poziom maksymalnego dochodu gospodarstwa domowego i na tej podstawie reguluje pierwszeństwo w przyznaniu mieszkania. Ponadto osoba starająca się o lokal komunalny musi posiadać dochód, gwarantujący gminie, że będzie opłacała czynsz. W zasobie miasta Przasnysz znajduje się blisko 200 takich lokali, ale potrzeby sprawiają, że samorząd myśli o udostępnieniu kolejnych.

Z powodu zbyt wysokich dochodów kilkunastu rodzinom groziła eksmisja

Obecny wzrost wynagrodzeń spowodował, że kilkanaście przasnyskich rodzin, zamieszkujących w należących do miasta mieszkaniach, przestało spełniać kryteria dochodowe, co sprawiło, że groziło im postępowanie eksmisyjne. Paradoks polskiego prawa polega na tym, że po wyroku eksmisyjnym miasto (przy spełnieniu określonych założeń) ma obowiązek przyznać takim osobom lokal socjalny. Po prostu w wyroku, nakazującym opróżnienie lokalu, sąd często orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego, a gmina jest zobowiązana taki lokal zapewnić. To jedna z głównych przyczyn, dla których zaległości czynszowe lokatorów przasnyskiego zasobu mieszkaniowego idą w setki tysięcy złotych i niewiele można z tym fantem zrobić. Pisaliśmy o tym tu:

Lokatorzy są winni miastu Przasnysz niemal 400 tys. złotych!

Uprawniający do lokalu poziom dochodu ustalają radni

Kryteria dochodowe, uprawniające do zamieszkania w lokalach komunalnych i socjalnych, uchwala Rada Miejska i są one powiązane z wysokością najniższej emerytury, która wynosi obecnie 1 200 zł brutto. Dotychczas lokale komunalne w Przasnyszu wynajmowane były osobom, których średniomiesięczny dochód brutto na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekraczał 150% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym i 200% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym. Nowa uchwała, podjęta jednogłośnie 25 lutego 2020 r. przez Radę Miejską, podwyższa te wartości do odpowiednio 200% i 230%.

Jeśli chodzi o lokale socjalne, dotychczasowa uchwała stanowiła, że mogą być wynajmowane na czas oznaczony osobom, których średniomiesięczny dochód brutto na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 75% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym i 100% najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym. Już za  tydzień najemców lokali socjalnych zaczną obowiązywać nowe, wyższe kryteria: wynoszące 130 i 150% najniższej emerytury. To umożliwi przedłużenie umów najmu wielu przasnyskim rodzinom.

Zawiłości związane z tą materią wyjaśnił zastępca burmistrza Łukasz Machałowski

 – Umowy najmu lokali socjalnych mają charakter terminowy i nie mogą być zawierane na czas nieokreślony. Przy zawieraniu takich umów, zgodnie z przepisami, Miasto obowiązane jest badać kryterium dochodowe, określone uchwałą Rady Miejskiej. W ostatnim czasie kończyły się terminu umów najmu, a ich przedłużenie wiązało się z ponowną analizą kryterium dochodowego. Problem przekroczenia tego progu dotknął kilkanaście rodzin. Mieszkańcy Ci rzetelnie wypełniają obowiązki związane z umową najmu lokalu socjalnego. Miasto zdefiniowało problem i w wyniku analizy uznaliśmy, że eksmisja tych rodzin z uwagi na minimalne przekroczenie progu dochodowego byłaby sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Należy też zaznaczyć, że powodem eksmisji nie byłoby zadłużenie, bo tego co do zasady nie ma, ale minimalne przekroczenie progów dochodowych. Ponadto Miasto w tym przypadku musiałoby ponieść szereg kosztów procesowych. Zweryfikowaliśmy ponownie dochody wnioskujących o przedłużenie najmu lokali socjalnych, przeanalizowaliśmy sytuację związaną ze wskaźnikami zarobkowymi i uznaliśmy, że należy kryteria te uregulować, w celu stabilizacji mieszkaniowej tych rodzin. Radni Rady Miejskiej jednogłośnie przychylili się do takiej uchwały. Podzielili oni argument konieczności ustabilizowania sytuacji mieszkaniowej tych rodzin. Podkreślić jednak trzeba, że progi dochodowe zwiększono w sposób optymalny i racjonalny, stąd też zmiana ta, niestety, nie obejmie wszystkich rodzin, wnioskujących o zawarcie umowy na dalszy okres – powiedział zastępca burmistrza.

Oznacza to, że pojedyncze najlepiej zarabiające przasnyskie rodziny, korzystające dotychczas z lokalu miejskiego, będą musiały zmierzyć się z twardą, rynkową rzeczywistością.

M. Jabłońska