Dożynki Prezydenckie- Spała 2017
W dniach 16-17 września w Spale odbyły się Dożynki Prezydenckie. W tym roku Mazowsze, jako jeden z regionów Polski, reprezentowała ośmioosobowa Grupa Wieńcowa z Zespołu ,, Młode Kurpie”, działającego przy Zespole Placówek Oświatowych w Jednorożcu.
To jest wielkie wyróżnienie dla członków i opiekunów Zespołu ze strony organizatorów tegorocznych Mazowieckich Dożynek Diecezji Płockiej i Ziemi Przasnyskiej w Sierakowie, które odbyły się 27 sierpnia. ,,Młode Kurpie” wystąpiły z pieśnią, tańcem kurpiowskim i recytacją, wraz z Zespołem Ludowym ,,Krasne,” w Ceremoniale Dożynkowym, w tzw. Obtańczeniu Wieńca”, podczas dzielenia się chlebem Gospodarzy Dożynek z Gośćmi uroczystości. Dziewczęta z Zespołu towarzyszyły też Marszałkowi Sejmiku- Adamowi Struzikowi i Radnej Sejmiku – Wiesławie Krawczyk, Wójt Gminy Przasnysz – Grażynie Wróblewskiej i Staroście Przasnyskiemu – Zenonowi Szczepankowskiemu podczas uroczystości. Po zakończeniu odebraliśmy wiele życzliwych opinii i komentarzy od władz i organizatorów, także z ust Starosty Przasnyskiego, za co bardzo dziękujemy.
Do Spały przyjechaliśmy w sobotę -16 września, aby zaprezentować obtańczenie pięknego wieńca Mazowsza, podczas konkursu na najładniejszy wieniec dożynkowy, a nasz wykonany został przez Rodzinę Burskich z Bogatego już na uroczystości dożynkowe w Sierakowie. Mazowiecki wieniec otrzymał wyróżnienie, ale faktycznie wyróżniał się głębokim przesłaniem religijnym i patriotycznym. Postać Jezusa Miłosiernego, otulona sercem wyplecionym z różnych zbóż, kwiatów i ziół, opasana wymownymi słowami: ,,Mazowsze- Serce Polski”, ,,Boże Błogosław Polsce” i ,,Jezu ,Ufam Tobie”, a na wierzchołku Biały Orzeł z rozpiętymi skrzydłami. Wieniec wzbudzał zachwyt wielu gości dożynkowych, fotoreporterów i operatorów kamer, a następnego dnia także Pary Prezydenckiej.
Młodzież z Zespołu była najmłodszą Grupą Wieńcową, na co zwrócili uwagę etnografowie i mocno podkreślili rolę przekazywania młodemu pokoleniu tradycji w celu jej zachowania i kontynuacji. Prezentacja naszej grupy wokół wieńca bardzo się podobała, a skoczne, kurpiowskie melodie pieśni, kolorowe stroje i furkoczące wstążki podczas fafura, dodatkowo przyciągały uwagę gości z różnych regionów Polski.
W niedzielę, 17 września, Spała przywitała Parę Prezydencką i gości z całej Polski deszczową aurą. Przed Kaplicą Polową AK, gdzie każda z Grup Wieńcowych otrzymywała Podziękowanie za prezentowanie swojego regionu podczas Dożynek, ustawione były wszystkie wieńce. Jako Goście Specjalni, z Wieńcami przybyły także Grupy Wieńcowe z Rumunii – z Okręgu Suczawa, z Ukrainy – z Obwodu Lwowskiego, z Litwy z Obwodu Wileńskiego i z Czech – z Zaolzia i z Białorusi, a także Grupa ,,Solidarność”. Przy Mazowieckim Wieńcu przywitaliśmy Parę Prezydencką, której twarze ożywiły się przy skocznych rytmach i wesołej melodii pieśni kurpiowskiej ,,Cerwonem zasiała, a modre ni wesło…”, za co bardzo nam podziękowali. Ukłon Pana Prezydenta, podczas wręczania nam Dyplomu Podziękowania, należy odczytać jako wyraz uszanowania dla pielęgnowania i kultywowania tradycji i dziedzictwa narodowego, jakim jest dorobek kulturowy Kurpiów Puszczy Zielonej. Chciałabym, aby te słowa mocno wybrzmiały w celu wyrażenia dumy z naszej Młodzieży z Zespołu, ale także przekazania gratulacji Rodzicom, ponieważ mają znaczący wkład w pielęgnowanie naszej regionalnej tożsamości, jak również władze, które wspierają naszą działalność. Zanim uwieczniliśmy na zdjęciach to niecodzienne spotkanie z Parą Prezydencką, zwróciłam się o możliwość zaprezentowania Im Zespołu ,,Młode Kurpie” w pełnym składzie podczas koncertu z naszym repertuarem, co spotkało się z zainteresowaniem i przychylnością. Więc szczegóły pozostaje mi ustalić z Kancelarią Prezydenta. Byłoby to piękne wyróżnienie na XV – lecie pracy Zespołu ,,Młode Kurpie”, które obchodzimy w tym roku.
Spała koło Tomaszowa Mazowieckiego na 2 dni stała się stolicą Polski z barwną paradą regionalnej ludowości – śpiewem, tańcem, rękodziełem. W ,,Miasteczku Regionów” można było skosztować specjałów kuchni regionalnych o niepowtarzalnych smakach domowych dań. W mazowieckim namiocie gościł nas Krzysztof Zaniewski oraz Grażyna i Wiesław Więch z Gospodarstwa Agroturystycznego w Ossowie k/ Kobyłki, gdzie serdecznie zapraszają na coś dla ciała, ale i dla ducha.
Prezydent Andrzej Duda w przemówieniu podczas oficjalnej części obchodów szczególnie podziękował rolnikom za ich trud i pracę w mijającym roku. Spalskich dożynki sięgają 1927r., więc w tym roku obchodzone było już 90-lecie ich pierwszej organizacji. Joanna Dębiec w swoim artykule ,,Spała – królestwo dożynek, czyli barwna historia dożynek prezydenckich”, opisuje krótko ich historię. W okresie międzywojennym Spała była letnią siedzibą prezydentów Rzeczpospolitej Polskiej. Z inicjatywy Prezydenta Ignacego Mościckiego, 90 lat temu – w Spale zorganizowano pierwsze ogólnokrajowe uroczystości dożynkowe. Bardziej lub mniej barwne miały charakter ogólnopaństwowy, ale przed II wojną światową, wbrew rozpowszechnianym opiniom, zorganizowano je tylko cztery razy: w 1927, 1928, 1930 i 1933 roku. Prawdziwy, dopracowany w najdrobniejszych szczegółach, spektakl zrobiono 3 września 1933 r., czyli w ostatnie przed II wojną światową spalskie dożynki. Jak dowiadujemy się z „Komunikatu Dożynkowego” wydanego 10 sierpnia 1933 r. przez komitet uroczystości dożynkowych, święto plonów miało dać uczestnikom „niezapomniane, krzepiące na duchu poczucie przynależności do jednej, zgodnej rodziny wiejskiej, jako niezawodnej, a w liczbie i zdrowiu ducha najsilniejszej – ostoi Rzeczypospolitej.” Apelowano, by każda ziemia, strojem, pieśnią, muzyką i wieńcem pokazała swój niepowtarzalny charakter i ta tradycja została zachowana do dzisiaj. Po 67 latach, w roku 2000, tradycję wznowił Prezydent RP- Aleksander Kwaśniewski. W latach 2006 – 2008 Dożynki w Spale miały tylko charakter regionalny. Od 2009 roku, Prezydent R.P. -Lech Kaczyński – Dożynki Spalskie przywrócił do zasięgu ogólnopolskiego, które kontynuował prezydent RP Bronisław Komorowski w latach 2010- 2014. Prezydent RP Andrzej Duda, po raz trzeci przyjął dożynkowy wieniec w Spale – w tym roku z woj. lubuskiego. Oprawę artystyczną uroczystości zapewnił Państwowy Zespół Pieśni i Tańca ,,Mazowsze”, który tak jak w Sierakowie, urzekł perfekcyjnie przygotowanymi suitami z różnych regionów Polski. W trakcie wręczania wieńca Prezydentowi, Zespół ,,Mazowsze” prezentował się w strojach kurpiowskich Puszczy Zielonej i Białej i to był szczególnie miły widok. Grupa Wieńcowa ,,Młode Kurpie” przywiozła ze Spały jeszcze jedną wyjątkową pamiątkę – zdjęcie z Zespołem ,,Mazowsze”.
Zupełnie nieoczekiwanie ,,Młodym Kurpiom” z Jednorożca przypadł zaszczyt reprezentowania Mazowsza na Dożynkach Prezydenckich. Mamy więc nadzieję, że na tym ogólnopolskim święcie plonów, godnie reprezentowaliśmy ,,Serce Polski”, a szczególnie bliską nam Ziemię Jednorożecką i Powiatu Przasnyskiego.
Barbara Nizielska
